Η Ναυτιλία των Υδραίων 1750-1821
|
"...τα καράβια μας δεν δουλεύουν μόνο την 'Ασπρην θάλασσαν, αλλ' όλας τας θάλασσας, και λεβάντε και πουνέντε, και έξω του Στρέτου τον Ωκεανόν, Αμερικήν, Ολλάνδιαν και Ιγγλατέραν, και την Βαλτική θάλασσαν, και πέρυσι εζήτησαν πραγματευταί καράβια μας να ναυλωθούν δια Ινδίας..." (Αρχείον Κοινότητος Ύδρας, 15/12/1804) |
|
Οι αρχές της μεγάλης ανάπτυξης της ελληνόκτητης ναυτιλίας τον 19ο και 20ό αιώνα εντοπίζονται στη μεγάλη ακμή της ναυτιλίας των Ελλήνων τουλάχιστον εβδομήντα χρόνια πριν την Επανάσταση, με τους Υδραίους ανάμεσα στους κύριους πρωταγωνιστές. Πάνω σε καράβια εξοπλισμένα με κανόνια, ντουφέκια, καραμπίνες, σπαθιά και γιαταγάνια μάχονταν για τα πλοία τους και τα φορτία τους. Μέσα σε μερικές δεκαετίες μετατράπηκαν στους κύριους θαλάσσιους μεταφορείς του μεσογειακού εμπορίου ανταγωνιζόμενοι με επιτυχία τους δυτικοευρωπαίους ομόλογούς τους. Είναι αυτοί που με τον πλούτο και την εμπειρία τους έγιναν από τους κύριους συντελεστές της Επανάστασης του '21.
Δεκαοχτώ χρονών παλληκάρι βρίσκουμε τον καπετάν Ανδρέα Βόκο του Δημητρίου, τον γνωστό μας Μιαούλη, να ταξιδεύει από τις ακτές της Συρίας στη Μάλτα το 1787 και τον καπετάν Δημήτρη Τσαμαδό από το Μπουένος Άιρες στο Μόντε Βιδέο τον Δεκέμβριο του 1799. Η Τζελίνα Χαρλαύτη στην τελευταία της μελέτη, βασισμένη σε πολυετή και πρωτότυπη έρευνα σε πάνω από 30 αρχεία σε επτά χώρες και σε έξι γλώσσες, σε μια συλλογική εργασία από μια διεθνή ομάδα 20 ερευνητών, δημιούργησε μια μοναδική βάση δεδομένων 15.000 ταξιδιών Ελλήνων από το 1700 μέχρι το 1821 και ανασυγκρότησε τη ιστορία της ναυτιλίας των Ελλήνων σε όλο της το εύρος σε αυτήν την πρώιμη περίοδο. Το είδος των αρχείων πάνω στα οποία στηρίζεται η μελέτη είναι α) κρατικά αρχεία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και των Δυτικοευρωπαϊκών χωρών και κυρίως καταγραφές αφίξεων και αναχωρήσεων πλοίων από τα Υγειονομεία 15 ιταλικών, γαλλικών και ισπανικών πόλεων-λιμανιών, άδειες ναυσιπλοΐας από το Οθωμανικό κράτος, κοινοτικά αρχεία ελληνικών νησιών, γαλλικά και αγγλικά προξενικά αρχεία, ναυτολόγια, νηολόγια, και β) αρχεία ναυτιλιακών επιχειρήσεων όπως ασφαλιστήρια συμβόλαια (π.χ. ελληνικών πλοίων στο Άμστερνταμ), ναυλοσύμφωνα, ημερολόγια πλοίων βιβλία σερμαγιών, φορτωτικές, συμβόλαια ναυπηγήσεων πλοίων, προμήθειας ξυλείας κ.α. H Τζελίνα Χαρλαύτη είναι Καθηγήτρια Ναυτιλιακής Ιστορίας στο Τμήμα Ιστορίας του Ιονίου Πανεπιστημίου. Αποφοίτησε από το Πανεπιστήμιο Αθηνών και ολοκλήρωσε τις μεταπτυχιακές της σπουδές στα πανεπιστήμια του Καίμπριτζ (M.Phil.) και της Οξφόρδης (D.Phil.). Δίδαξε στο Τμήμα Ναυτιλιακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πειραιώς από το 1991 μέχρι το 2002, και από το 2003 είναι στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο. Έχει διατελέσει Πρόεδρος του Τμήματος Ιστορίας (2004-2008), Πρόεδρος της Διεθνούς Εταιρείας Ναυτιλιακής Οικονομικής Ιστορίας (2004-2008) και Visiting Fellow στο Harvard Business School (2008) και στο All Souls του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης (2009). Είναι συγγραφέας πολλών βιβλίων και άρθρων. Το τελευταίο της βιβλίο που συνεπιμελείται με την Κατερίνα Παπακωνσταντίνου είναι Η Ναυτιλία των Ελλήνων, 1700-1821. Η ακμή πριν την Επανάσταση, υπό δημοσίευση από τις εκδόσεις Κέδρος. |
Με την υποστήριξη των : |